DAVET |
KONAKLAMA |
LİNKLER |
İLETİŞİM |
Teknoloji, her alanda olduğu gibi, çeviri alanında da hızla gelişmektedir. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren çeviriyi insansız bir şekilde gerçekleştirmeye yönelik yoğun bir çaba olduğu gözlenmektedir. İkinci Dünya Savaşı sonrasında siyasal ve askerî motivasyonla ivme kazanan çalışmalarda çeviriyi makinelere yaptırarak farklı dillerdeki bilgiyi anlama ihtiyacı bugün de güncelliğini korumaktadır. 1960’lı yılların başlarından itibaren ülkemizin ve Türkçenin de bu girişimlere konu olması önemli bir noktadır.
Çeviriyi otomatik, Türkçe deyişle özdevimli olarak gerçekleştirmenin yanı sıra, çevirmenlere destek olabilecek araçların geliştirilmesi de 1970’li yıllardan itibaren teknoloji uzmanlarının gündeminde yer almış ve 1990’ların ortalarından itibaren piyasaya sürülen bilgisayar destekli çeviri araçları çeviri sürecinin vazgeçilmez bileşenleri hâline gelmiştir.
Türkiye’de makine çevirisi alanındaki akademik çalışmalar 1980’li yılların başında mühendislik bölümlerinde başlamıştır. Aynı dönemlerde yeni kurulan Mütercim Tercümanlık bölümlerinde ise makine çevirisi ve bilgisayar destekli çeviri araçlarına yönelik çalışmalar yeni yüzyılın başlarında hız kazanacaktır. Günümüzde bilgisayar bilimleri ve çeviribilim alanlarında giderek artan bir ilgi gören dil ve çeviri teknolojileri konusunda disiplinlerarası çalışmaların sayısı ise çok azdır.
Kaynak bakımından görece kısıtlı sayılan Türkçe için herkese açık, kullanılabilir makine çevirisi sistemlerinin inşa edilmesi yapay zekâ, doğal dil işleme, çeviribilim, dilbilim ve bilgisayarlı dilbilim gibi alanlarda faaliyet gösteren bilim insanlarının işbirliği ile gerçekleşebilir ve bu işbirliği sayesinde bilgisayar destekli çeviri araçları ve benzer dil teknolojileri de geliştirilebilir. Bu bağlamda, makine çevirisi ve diğer çeviri teknolojileri konularında ülkemizde çalışmalar yürüten bilim insanlarının bir araya gelmesi, görüş alışverişinde bulunması ve çalışmalarını benzer konuları işleyen bilimsel çevrelerle paylaşması bu tür bir işbirliğinin temelini oluşturacaktır.
Birinci Ulusal Çeviri Teknolojileri Kongresi, aşağıda belirtilen konularda Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında, kamu kurum ve kuruluşlarında ve özel kuruluşlarda görev yapan bilim insanlarını yazılı ve sözlü çeviri teknolojileri üzerine çalışmalarını paylaşmaya çağırmaktadır. Çalışmaların kuramsal çerçeveye sahip olması, deneysel verilerin analizini içermesi, özgün ve yenilikçi yöntem ve öneriler sunması beklenmektedir. Kongre dili Türkçedir. Türkiye’de çalışan, anadili Türkçe olmayan katılımcılar için gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Kongrede genel olarak yanıtını aradığımız sorular şunlardır:
Türkiye’de çeviri teknolojileri araştırmalarının odak noktaları ne olmalıdır? Bir başka deyişle, ülkemizde ihtiyaç duyulan çeviri teknolojileri nelerdir?
Piyasada ve eğitimde hâlihazırda kullanılan teknolojilerin etkinliğine dair elimizdeki veriler nelerdir?
Çeviri teknolojilerinin ilerlemesi ülkemizde mütercim ve tercümanlık/çeviribilimi eğitimi veren bölümleri ya da dil eğitimini nasıl etkilemektedir?
Çeviri teknolojilerinin kısa ve uzun vadede çevirmenlik mesleğine etkileri nelerdir?
Çeviri teknolojileri alanında disiplinlerarası çalışmaların mevcut durumu ve bu konuya ilişkin geleceğe yönelik planlar nelerdir?
Bildiri konuları aşağıdaki başlıkları ve çeviri teknolojileri ile ilgili diğer konuları kapsayabilir:
1.Çeviri teknolojilerinin çeviri sürecine etkisi
2.Çeviri eğitiminde teknolojinin yeri
3.Çeviri teknolojilerinin ideolojik, siyasal, toplumsal, kültürel, sanatsal, hukuki ve etik yönleri
4.Bilgisayar destekli çeviri araçları
5.Bütünce/derlem araçları ve çeviri
6.Türkçe makine çevirisi sistemleri
7.İnsan-bilgisayar etkileşimi ve çeviri
8.Yapay zekâ ve çeviri
9.Çevirmenlerin gözünden çeviri teknolojileri
10.Çeviri şirketlerinin gözünden çeviri teknolojileri
11.Çeviri teknolojilerinin diğer alanlarda kullanımı
12.Çeviri ve gelecek
13.Çeviribilim kuramları ve çeviri teknolojileri ilişkisi
|
|
|